Ankie is opgegroeid in een ondernemersgezin, opgeleid als bedrijfseconoom en gevormd in de technische wereld van IHC Caland en de competitieve omgeving van Unilever. Gedurende haar carrière bleef ze zich ontwikkelen in diverse trainingsmethoden en technieken. Ze werkte met mensen en teams in verschillende branches, waaronder de non-profit sector. Ze is één van de ervaren coaches bij KeyQuest en gecertificeerd in onze TeamUP-methodiek. Ankie wordt gedreven door een diepe interesse in mensen. Ze weet als geen ander door te dringen tot individuen en teams, niet in de laatste plaats door haar ontwapende oprechtheid en openheid.
Waar denk je dat jouw oprechte interesse voor mensen vandaan komt?
Mijn ouders hadden vroeger een slagerij waarin wij vaak meehielpen. Dan heb je natuurlijk veel contacten met allerlei mensen in de winkel. Dienstverlening zat er bij mij al vroeg in. Tot mijn achttiende had ik een soort motto: iedereen blij maken in het leven. Dat was ergens ook een overlevingsmechanisme. Toen dacht ik op een gegeven moment, nee, het is nieuwsgierigheid. Wie ben jij? Hoe zit je in elkaar? Wat is je levensverhaal? Ondertussen is mijn nieuwsgierigheid een manier van invloed uitoefenen: de relatie aangaan, verbinding maken. Sommige mensen gaan naar achteren, ik ga juist naar voren. In een groep wil ik mensen verbinden. Dan zeg ik bijvoorbeeld: wat leuk, dit kan hij ook of dit heeft zij gedaan. Ik merk dat mij dat makkelijk afgaat. Mensen zeggen dat ze zich snel veilig voelen bij me.
Wat is jouw grote ‘quest’ in je leven?
Het zoeken naar onafhankelijkheid én verbinding. Je kunt namelijk pas echt verbinden als je onafhankelijk bent, anders is de relatie niet gelijk. Onafhankelijk kunnen worden vind ik echt een basisgereedschap voor mensen. Van afhankelijk naar onafhankelijk naar samen is voor mij een heel logisch groeiproces. Ook voor teams overigens.
“Van afhankelijk naar onafhankelijk naar samen is voor mij een heel logisch groeiproces”
Wat is jouw idee van geluk?
Ruimte voelen. Verbondenheid creëren en dat voelen bij de ander. Daarnaast is de natuur voor mij heel belangrijk.
Wat is je favoriete eigenschap in mensen?
Humor en zelfreflectie. Niet humor van lachen, gieren, brullen, maar een soort van zelfspot, relativerend humor en kleine woordgrapjes. Een stukje zelfreflectie vind ik cruciaal.
Wat heeft jou het meest gevormd als coach?
Ik ben altijd heel leergierig geweest. Nog steeds. Ik wil de regie hebben over mijn eigen ontwikkeling. Als ik iets wil doen ga ik daarin investeren omdat ik er goed in wil worden. Ik denk dat ik daardoor niet één stroming heb gekozen, maar veel verschillende trainingen en cursussen heb gevolgd.
Door welke fout of ervaring in het verleden ben je anders gaan werken als coach?
Ik had eens een klant, een leidinggevende, die wilde twee teams samenvoegen. Ik heb toen zijn vraag bij de intake te weinig bevraagd. Wat is je doel? Waarom wil je dat doen? De twee teams zaten daar op die bewuste dag en ze zeiden, ik heb niks met dat team. Inhoudelijk hadden ze niks gemeen. Sociaal hadden ze niks. Ze hoefden niets van elkaar te leren. Ik heb toen gezegd, jongens jullie hebben gelijk, we gaan het programma nu stoppen en opnieuw bekijken. Zo’n interventie op het proces was best lastig, maar op het moment dat je alleen maar mensen ziet die in de weerstand gaan, het programma zitten te bevragen omdat ze het niet eens zijn met de uitgangspunten, moet je zeggen, we nemen even een time-out en gaan nadenken over wat zinvol is voor jullie als team. Sindsdien besteed ik veel meer aandacht aan contractering.
Daarnaast heb ik geleerd om de lastige dingen echt te bespreken. Ik heb heel lang stiekem het paradigma gehad van harmonie is dat mensen het met elkaar eens zijn. Maar harmonie, à la Jitske Kramer, is de vaardigheid om met elkaar problemen en conflicten te kunnen oplossen. Ze niet vermijden of eromheen gaan, maar er echt bij stilstaan. Harmonie is eigenlijk de vaardigheid hebben om het niet met elkaar eens te zijn en zaken met elkaar te kunnen bespreken. Om van daaruit tot oplossingen te komen.
“Harmonie is de vaardigheid om met elkaar problemen en conflicten te kunnen oplossen.”
Welk bekend team in het verleden of in het heden zou je graag willen coachen?
Ik vind het intrigerend wat er tijdens een kabinetsformatie gebeurt. Het is ongelooflijk toch, 30 dagen zijn ze bij elkaar geweest, ze komen eruit en ze slachten elkaar via Twitter af. Wat hebben jullie daar zitten doen met elkaar? Zo’n team begeleiden zou ik wel heel erg interessant vinden.
Welke drie beroemde mensen zou je thuis uitnodigen voor een etentje?
Obama, zowel Michelle als Barack. Mark Rutte, een oud-collega uit mijn tijd bij Unilever. En Boyan Slat, die jonge vent die The Ocean Cleanup heeft opgezet. Waar zou ik het over willen hebben met ze? Over passie en bezieling denk ik. En over stevigheid. Hoe houd je je staande in het rumoer om je heen, met al die oordelen van mensen? Dat gaat over stevig met je wortels in de grond staan. Ik vind bomen hiervoor een hele mooie metafoor: hoe steviger je geworteld bent, des meer je aankan. Je ziet bij al deze mensen dat ze gedreven worden door hun waarden en bezieling om iets beter te maken. Je in te blijven zetten voor het grotere geheel. Dat vind ik heel intrigerend.
Wat is je levensmotto?
Wakker zijn! Het gaat niet over makkelijk leven, maar over in waarheid leven. Dat je onderkent wat er werkelijk speelt. Het gaat er niet zo zeer om of je verdrietig of vrolijk bent. Dat mag er allemaal zijn. Tegelijk is het belangrijk dat je de echte problemen ziet en kijkt naar wat er binnen jouw cirkel van invloed ligt, zodat je er ook echt iets mee kunt doen.
En een ander motto is work hard, play hard. Ik wil het echt goed hebben met de dingen die belangrijk zijn buiten het werk. Het maakt me niet uit als ik hard moet werken, maar met vlagen. Het gaat voor mij over balans. Ik hou van feestjes, dat mag ook bij een kampvuurtje zitten met vrienden en om leuke dingen te doen met mensen. En de tijd nemen om jezelf te blijven ontwikkelen natuurlijk.
Als je geen coach zou zijn, wat zou je dan willen doen?
Met mensen samen in de natuur zijn. Een café runnen op een mooie locatie waar je inspirerende dingen kunt doen. Ik zou ooit nog een plek willen creëren met een moestuin en een vuurplaats en dat mensen daar komen voor bezinning of een opleiding. Aan de ene kant dat ik het creëer en aan de andere kant dat ik daar zelf onderdeel van ben.
Hoe herken je een succesvol team?
Als er goede energie is, niet leuke energie, maar goede energie. Dat je voelt dat er een drijfveer is en dat er een echt willen is met elkaar. Ik heb wel eens teams die het gezellig met elkaar hebben, maar ondertussen vertellen ze elkaar niet wat niet goed gaat. Op het moment dat ze met nieuwe ontwikkelingen of nieuwe uitdagingen te maken krijgen, wordt het wel moeilijk. Wil je als team ergens echt beter in worden, heb je die gezamenlijke drive nodig. Je hebt het eigenlijk over een growth mindset, open staan voor feedback en nieuwe uitdagingen aan durven gaan. Ik ben er steeds meer van doordrongen hoe belangrijk zo’n growth mindset eigenlijk is.
En omgekeerd, hoe herken je een disfunctioneel team?
Muggenziften, oude koeien en bondjes onderling. Ik heb natuurlijk ook teams waar het niet vanzelf goed gaat en soms met een ongeduldige leidinggevende die snel stappen wil zetten. Alleen dat gaat niet altijd. Soms moet je terug naar oude pijn. Dan doe ik vaak team lifelines als start. Iedereen deelt zijn verhaal via een soort levenslijn vanaf het moment dat je erin bent gestapt. Voor de een is dat een half jaar, voor de ander is het een week en voor weer een ander is het tien jaar. Daarmee creëer je een stuk erkenning. Mensen hebben dat nodig om zaken überhaupt te kunnen achterlaten. Want anders blijft het toch een dolfijn die terugkomt elke keer.
Het thema veiligheid, is dat belangrijker geworden in de laatste jaren?
Ja. Bijna te denk ik wel eens. Ik geloof dat veiligheid in jezelf zit. Daar begint het mee. Het is een soort mantra aan het worden om te zeggen dat iets niet veilig voelt. Of, dit team is niet veilig genoeg om me uit te spreken, dus hoef ik niet te delen. Ja maar wacht even, er zit een verantwoordelijkheid in halen en brengen. Het is soms oncomfortabel om je uit te spreken. En spannend, want het vraagt moed, maar het gaat je ook iets brengen. Als je veiligheid nodig hebt, moet je eerst jezelf kennen, want wat is dat voor jou? En hoe kun je daar zelf binnen jouw cirkel van invloed iets aan doen?
“ik denk dat als je zelf (als coach) laat zien dat het oké is wie je bent, dat mensen dat waarderen”
Hoe creëer jij veiligheid in teams?
Ik denk dat ik heel erg een mensenmens ben. Ik vertel vaak wie ik ben en deel een stukje van mijn achtergrond, maar eigenlijk schakel ik snel door naar het stellen van vragen. Met welk zinnetje van thuis ben je opgegroeid? Wat kom je halen, wat kom je brengen? Hoe zit je erbij? We zijn niet alleen hoofd, we zijn ook lijf. En ik denk dat als je zelf (als coach) laat zien dat het oké is wie je bent, dat mensen dat waarderen. Voor mij werkt het om mijzelf in ieder geval niet groter te maken dan dat ik ben. Dat blijkt vaak ontwapenend te werken.
Wat maakt teamcoaching voor jou zo boeiend?
De dynamiek in een team zit heel erg in de combinatie van mensen die daar zitten met hun eigen puzzels, met hun eigen klusjes zeg ik altijd. Dat vind ik ontzettend interessant. Tegelijkertijd is dat best ingewikkeld, want je hebt natuurlijk ook nog de combinatie met de omgeving. Ik vind het geweldig leuk om met mensen en teams aan de slag te zijn. Om te achterhalen wat nodig is om het doel te bereiken. Om het echte gesprek aan te gaan met mensen. Dat is soms lastig, want je moet vaak eerst voorbij de ego's en het hele politieke spel. En soms willen mensen zelf niet. Waar het heel leuk wordt, is als een leidinggevende dragend is en de verantwoordelijkheid pakt.
Wat vind je de meest waardevolle eigenschap van een teamlid?
Volwassenheid. Dat betekent aan de ene kant onafhankelijkheid en aan de andere kant de verbinding zoeken. En onderdeel van het grotere geheel willen zijn, zodat jouw bijdrage niet alleen voor jou geldt maar ook voor het team. Daarnaast weten waar je goed in bent, waar je minder goed in bent, waar je elkaar voor nodig hebt en hoe je op elkaar kunt bouwen.
Welke gewaardeerde eigenschap in leiders vind je overschat?
Besluitvaardigheid. Ik vind dat heel veel leiders tekortkomen in procesbegeleiding. Gewoon het gesprek kunnen faciliteren. Natuurlijk, we moeten met elkaar besluiten nemen. En natuurlijk zijn er urgente brandmomenten wanneer de leider gewoon zegt, nu gaan we het zo doen. Alleen niet altijd, sterker nog, heel vaak niet. En in het proces dat voor de beslissing zit, vind ik dat veel leiders te weinig proces skills hebben.
Ik omschrijf de relatie tussen een leidinggevende en hun team wel eens met behulp van een cirkel. Je hebt leidinggevenden die vanuit het midden werken en alleen lijntjes hebben met ieder individu. Je hebt leidinggevenden die onderdeel van de cirkel zijn en zo het gesprek voeren. En je hebt leiders die buiten de cirkel gaan staan en zeggen tegen het team, gaan jullie het maar doen. Ik denk dat een leidinggevende daarin moet kunnen schakelen. Ze moeten het verschil kunnen zien tussen inhoud, proces en procedure en daarmee kunnen spelen in hun teamvorming. Wat we in teamvorming vaak vergeten is dat je individuele issues, zeker als ze oncomfortabel zijn, soms uit te zoeken hebt. Die je dan vaak in het team weer moet delen. Juist dát maakt het team sterker.
“Wat ik in teamcoaching onderzoek; wat is de behoefte van het team of individu versus wat is dienend.”
Hoe definieer je succes in je vak?
Ingewikkeld in ons werk is dat je dat natuurlijk nooit helemaal terugkrijgt. Met trainingen krijg je een cijfer terug, mooi. Wat ik in teamcoaching onderzoek; wat is de behoefte van het team of individu versus wat is dienend. De behoefte is bijvoorbeeld om een gezellige dag te hebben met elkaar, maar dienend is dat wat aan de orde moet komen. Als de issues aan de orde zijn gekomen die dienend zijn voor het proces, ben ik geslaagd. Vervolgens is het belangrijk dat je met het team evalueert. Zijn we gegroeid? In welk opzicht? En waar zie je dat aan? Wat doen we meer, wat doen we minder? Het gaat niet zo zeer om mijn evaluatie, maar of het team echt meer kan doen.
Tenslotte, wat is jouw filosofie wat betreft teamcoaching?
Ego’s weg. Ieder zijn eigen klus herkennen en erkennen. De kwaliteiten zien van elkaar en deze onderkennen in gesprek met elkaar.
Wil je meer weten over teamontwikkeling en onze aanpak? Lees hier meer of neem contact met ons op.
